خانجانی: سلسلة‌الذهب تیر خلاصی به پیکره حکومت عباسی بود
تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۹۰۹۵۶
به گزارش خبرنگار حوه اندیشه خبرگزاری فارس، سیره سیاسی امام رضا(ع) و تأثیر ایشان در حفظ و انسجام شیعه در دوران خود، یکی از حساس‌ترین زمانه‌های تاریخ اهل‌بیت(ع) است. در این مورد با حجت‌الاسلام قاسم خانجانی عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و اندیشه صحبتی داشتیم که در ادامه بخش‌هایی از آن را می‌خوانید.
دولت در سایه موسوی و رضوی واقعیت دارد؟
حجت‌الاسلام قاسم خانجانی در ابتدا گفت: به نظرم بحث حکومت در سایه یا تشکل سیاسی این چنینی خیلی در دوره امام رضا (ع) و امام کاظم (ع) درست نیست، چرا که در دوران این دو امام بزرگوار، فضا برای ساخت چنین بستری مهیا نبوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تحرکات حساسیت‌برانگیز علی‌بن‌موسی‌الرضا
وی افزود: اما اینکه «تشیع در زمان امام کاظم(ع) و بعد امام رضا(ع) چگونه حفظ شد»، موضوع مهمی است، که من می‌خواهم در این مقطع به تاریخ حضرت امام رضا (ع) بپردازم و بیشتر روی سیره سیاسی ایشان متمرکز شوم. طبیعتا ایشان در دوران زندگی در مدینه یک زندگی عادی با روال معمولی را پیگیری نمی‌کردند، چون اگر این طور بود دلیلی نداشت با حساسیت‌های حکومتی و واکنش‌های آنها روبه‌رو شوند. احضار به مرو، دعوت به حکومت و بعد پیشنهاد ولیعهدی نشان‌دهنده این است که امام فعالیت‌هایی را پیگیری کرده بودند که برای حکومت غیرقابل تحمل و چشم‌پوشی بود.
راه در احضار ابالحسن است
او بیان کرد: پس در چنین شرایطی، تصمیم مأمون این می‌شود امام رضا(ع) را به مرو بیاورد که این احضار دو، سه دلیل اصلی داشت. مهم‌ترین آنها این است که علی‌بن‌موسی (ع) را به خود نزدیک کند و زیر چتر حکومت خود از لحاظ مکانی قرار دهد. طبیعتاً وقتی امام رضا (ع) در مرکز خلافت عباسی باشد اشراف و زیرنظر گرفتن کار او به مراتب راحت‌تر از سایر موقعیت‌هایی است که می‌توانست پیش بیاید. وجود امام در کنار خود، به وسیله گزارش جاسوسان زمینه کنترل بر کارهای ایشان را به همراه داشت.
جواب محکم امام رضا(ع) به مأمون
خانجانی گفت: در همین راستا، یعنی احضار امام به مدینه، مأمون باید یک بهانه و توجیه مناسب هم داشته باشد. او هینطوری نمی‌تواند بی‌هیچ مقدمه‌ای امام را به خراسان بکشاند. در اولین مرحله او پیشنهاد انتقال خلافت را می‌دهد که امام در پاسخ جواب محکمی به او می‌دهد که اگر خلافت مال دیگران است شما چگونه مال دیگران را می‌بخشید؟ و اگر مال شما است چرا می‌خواهید به ما بدهید؟ در اینجا مأمون که دید نقشه‌اش با مشکل مواجه شده است از خواسته خود یک پله پایین می‌آید و ولایت عهدی را پیشنهاد می‌دهد.
تیر خلاصی به نام «سلسلة‌الذهب»
عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و اندیشه ادامه داد: در این راستا اول امام ولایتعهدی را قبول نمی‌کنند، اما در مقابل، مأمون عباسی به زورِ تهدید متوسل می‌شود و در این کشاکش است که علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) ولایت عهدی را می‌پذیرد و به مرو رهسپار می‌شوند. اما آن نکته مهم نقش و کنش امام رضا(ع) در بسط و ترویج معارف اهل‌بیت و قرآن است که در این مسیر و در این برهه آن را به شکل منسجم و جدی پیگیر شدند و مهم‌ترین نمونه این اقدامات را باید نقل حدیث «سلسلة‌الذهب» در نیشابور دانست. این نامگذاری به این دلیل است که افراد حاضر در سند حدیث، همگی از معصومان هستند؛ یعنی امام رضا(ع) از امام هفتم و او از امام ششم و او از... تا اینکه به امام اول می‌رسد و او از پیامبر(ص) و پیامبر از جبرئیل و او از خدا نقل می‌کند.
وی افزود: متن حدیث سلسله‌الذهب بارها نقل شده بود که از این قرار است:«لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حِصْنِی فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِی أَمِنَ مِنْ عَذَابِی، یعنی لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» قلعه و دژ من است، پس هرکس که در دژ من درآید از عذابم در امان است.» اما امام یک اضافه‌ای را هم می‌آورند:«بِشُرُوطِهَا وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا.» شرط بودن توحید از این منظر، اقرار به ولایت اهل‌بیت(ع) و سرسپردگی به امام معصوم است که در این زمانه حضرت رضا(ع) است.
خانجانی گفت: این حدیث که در نیشابور توسط قشر کثیری از محدثین و کاتبان نقل شد، تیر خلاصی بود از جانب حضرت امام رضا (ع) به حکومت بنی‌عباس و هر حکومت غیر اهل‌بیتی. نشر این حدیث موجب شد بسیاری فهم کنند که توحید بدون ولایت اهل‌بیت(ع) بی‌معناست.
سیاست قبول ولیعهدی
وی افزود: پس از حضور امام در مرو و پذیرش ولایتعهدی، این کار بیشتر جنبه شکلی داشت و کأنّه امام اصلاً این موضوع را نپذیرفته است. عدم دخالت در امور سیاسی، عدم دخالت در عزل و نصب و... سیاستی بود که امام در قبال پذیرش ولایتعهدی شرط کرد.
خانجانی در انتها بیان کرد: موضوع دیگری که با این شرط امام رضا(ع)، توانست نقش موثری در تثبیت امامت آن حضرت و سایر امامان داشته باشد، بحث حضور در نماز عید بود که امام ابتدا نپذیرفت و بعد قرار گذاشت آن را به سبک رسول خدا(ص) اجرا کند که چون اجرای آن با سبک خلفا و حاکمان عباسی تفاوت بسیاری داشت، قطعاً سبب مفتضح شدن حکومت عباسی می‌شد از همین رو از میان راه آن حضرت را برگرداندند و اجازه ندادند نماز عید به سبکی که آن حضرت می‌خواست انجام شود. بر همین اساس، تاریخ امام رضا(ع) و فعالیت‌های علمی ایشان و شهادت و دفنشان در خراسان، این منطقه را به یکی از مراکز اصلی تشیع و دوستداران اهل‌بیت(ع) تبدیل کرد که برای همیشه همچنان اثر گذار است.
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: امام رضا خانجانی شهادت امام رضا عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و اندیشه امام رضا ع اهل بیت ع ه امام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۹۰۹۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش ۲۰ درصدی تولید محصولات زراعی دیم در لرستان
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان لرستان، سید عماد شاهرخی با بیان اینکه طرح جهش تولید در دیمزار‌های لرستان با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در دست اجرا است، گفت: این طرح هم اکنون در سال سوم اجرایی قرار دارد که در بازه زمانی پنج ساله، قرار است سالانه ۲۰ درصد به تولیدات دیم استان افزوده شود.
وی اظهارداشت: اصلاح الگوی کشت، رعایت تناوب، توسعه کشاورزی محفاظتی و توسعه مکانیزاسیون از محور‌های اصلی طرح جهش تولید است که ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، منابع مالی آن را تامین می‌کند.
مدیرکل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) لرستان هم گفت: ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در سه سال گذشته ۶۰۰ میلیارد تومان برای تامین ماشین آلات، تامین نهاده‌ها و بیمه این طرح سرمایه گذاری کرده و ۳۰۰ مهندس کشاورزی هم امسال به کشاورزان در اجرای این طرح کمک می‌کنند.
مجید طائف افزود: مزارع گندم، جو، حبوبات و دانه‌های روغنی دیم زیر پوشش طرح جهش تولید در دیم زار‌ها قرار دارد که در تلاشیم تولید محصولات دیم استان در پایان پنج سال دو برابر شود.
سال گذشته حدود ۷۵۰ هزار تن انواع محصولات زراعی در لرستان تولید شد که پیش بینی می‌شود امسال به ۸۸۰ هزار تن برسد.
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟